آموزش صفر تا صد بیوشیمی در یوتیوب: متابولیسم شیلومیکرون به زبان
ساده
برای رفتن به کانال یوتیوب، روی تصویر زیر کلیک کن:
گلیکوژنولیز (تجزیه گلیکوژن)
آنزیم گلیکوژن فسفریلاز با افزودن گروه فسفات اتصالات 4→1 α را شکسته و گلوکز انتهایی را بصورت گلوکز 1 فسفات آزاد می کند.
گلوکز 1 فسفات بوسیله آنزیم فسفو گلوکو موتاز به گلوکز 6فسفات تبدیل شده و در نهایت گلوکز 6 فسفات توسط آنزیم گلوکز 6فسفاتاز به گلوکز تبدیل می شود که می تواند از سلول خارج شود.
در عضله آنزیم گلوکز 6 فسفاتاز وجود ندارد در نتیجه گوکز 6 فسفات مستقیماً وارد مسیر گلیکولیز می شود در نتیجه انرژی گلیکوژن عضلانی نسبت به کبدی 1 مولکول ATP بیشتر است.
گلیکوژن عضلانی نقشی تنظیم گلوکز خون ندارد(فقدان گلوکز 6 فسفاتاز در عضلات).
وقتی که با فعالیت گلیکوژن فسفریلاز طول زنجیره به 4 واحد گلوکز نسبت به شاخه رسید فعالیت آنزیم متوقف شده و با فعالیت آنزیم شاخه شکن سه واحد از 4 واحد به زنجیره اصلی منتقل شده و با مکانیسم هیدرولیز، پیوند 6→1 α آخرین واحد را شکسته و گلوکز را آزاد می کند.
تنظیم فعالیت گلیکوژن فسفریلاز
گلیکوژن فسفریلاز بصورت فسفریله فعال و دفسفریله غیر فعال است.
دو نوع گلیکوژن فسفریلاز داریم یکی عضلانی و دیگری کبدی
این آنزیم با دو مکانیسم تنظیم می شود.
1-مکانیسم فسفریلاسیون-دفسفریلاسیون
2-مکانیسم آلوستریک
1-مکانیسم فسفریلاسیون-دفسفریلاسیون
الف-توسط فسفریلاز کیناز b:
در ابتدا لازم به ذکر است که شکل اصلی فسفریلاز در حالت استراحت فسفریلاز غیر فعال و در حالت فعالیت شدید عضلانی هورمون اپی نفرین با مکانیسم فسفریلاسیون، فسفریلاز غیرفعال را به فرم فعال تبدیل می کند.
در پاسخ به اپی نفرین در عضله، کبد و گلوکاگون در کبد به دلیل فعال شدن آدنیلات سیکلاز غلظت پیامبر ثانویه cAMP افزایش پیدا می کند که خود این ترکیب سبب فعال شده پروتئین کیناز وابسته به cAMP یعنی PKA می گردد. نهایت PKA سبب فسفریله شدن فسفریلاز کیناز b (فعال سازی) شده که آنزیم فوق فعال شده سبب فسفریلاسیون گلیکوژن فسفریلاز گشته و آنزیم فعال شده و سبب تجریه گلیکوژن یا فعال شدن مسیر گلیکوژنولیز می گردد.
نکته: عضلات گیرنده گلوکاگون ندارند.
ب- توسط فسفو پروتئین فسفاتاز 1 :
با دفسفریلاسیون سبب دفسفریلاسیون گلیکوژن فسفریلاز شده آنرا غیرفعال میکند.
2-تنظیم با مکانیسم آلوستریک:
تنظیم با مکانیسم آلوستریک در عضله:
الف- یون کلسیم:
در انقباض عضلانی، با افزایش یون کلسیم و اتصال به آنزیم فسفریلاز کیناز b و فعال شدن آن گلیکوژن فسفریلاز فسفریله و فعال می شود.
فسفریلاز کیناز دارای یک زیر واحد δ (کالمودولین) است که به یون کلسیم متصل می شود.
ب-AMP :
در اثر فعالیت عضلانی و تجزیه ATP میزان AMP افزایش یافته و با اتصال به فسفریلاز آنرا فعال می نماید.
زمانی که ATP به میزان کافی وجود داشته باشد ATP جایگاه آلوستریک AMP را اشغال کرده و فسفریلاز غیر فعال می شود.
تنظیم با مکانیسم آلوستریک در کبد:
گلوکز با اتصال به آنزیم سبب مهار گلیکوژن فسفریلاز می شود. با این اتصال در اثر عمل پروتئین فسفاتاز 1، آنزیم دفسفریله و غیر فعال می شود.
آموزش صفر تا صد بیوشیمی در یوتیوب
برای رفتن به کانال یوتیوب، روی تصویر زیر کلیک کن:
خیلی خوب بود ممنون🙏🙏