در ساختار پروتئینهای کروی این اسیدهای آمینه در بخش مرکزی( دور از آب) مشاهده می شوند.
این اسیدهای آمینه شامل: گلیسین، آلانین، والین، لوسین، ایزولوسین، پرولین و متیونین
گلی سین (GLy)
کوچکترین، ساده ترین و سبک ترین اسید آمینه در بدن
تنها اسیدآمینه ای است که فاقد کربن نامتقارن و فاقد ایزومر D و L و فاقد فعالیت نوری
پیش ساز بازهای پورینی(آدنین و گوانین)، هم ، کراتین و اسیدهای صفراوی و گلوتاتیون
در ساختمان پروتئینها، گلی سین عمدتاً در محل تاخوردگی بتا (β-turn) یافت می شود.
شرکت در سم زدائی ترکیبات شیمیائی نظیر اسید بنزوئیک که بعنوان نگه دارنده به مواد غذایی اضافه می شود و تبدیل آن به اسید هیپوریک (حلالیت بالا)
همراه با پرولین جزء اسیدهای آمینه ناپایدار کننده مارپیچ آلفا (-helixα) محسوب می شود.
همراه با گابا و تورین جزء نوروترانسیمترهای مهاری سیستم عصبی می باشند.
سارکوزین (متیل گلی سین) و بتائین (تری متیل گلیسین) از مشتقات گلی سین هستند.
آلانین (Ala)
بعنوان فراوانترین اسید آمینه موجود در گردش خون
ناقل آمونیاک از عضلات به کبد در دوران گرسنگی شدید (چرخه گلوکز-آلانین)
سازگارترین اسید آمینه برای قرار گیری در مارپیچ آلفای پروتئینها
اسیدهای آمینه والین(Val)، لوسین(Leu) و ایزولوسین(Ile)
به اسیدهای آمینه شاخه دار معروف هستند.
اختلال در متابولیسم اسیدهای آمینه شاخه دار(بعلت نقص در کمپلکس آنزیمی دهیدروژناز) سبب بیماری ادرار شربت افرا(MSUD) می شود.
ایزولوسین دارای 2 اتم کربن نامتقارن است.
پرولین(Pro)
پرولین شکل حلقوی گلوتامات است.
گروه آلفا آمین پرولین از نوع آمین نوع دوم است لذا به آن ایمینو اسید می گویند.
دارای ساختمان حلقوی در زنجیره جانبی ( آروماتیک نیست).
ناسازگار در هلیکس آلفا، سازگار در β-turn ( باعث تاخوردگی در ساختمان پروتئینها می شود).
متیونین(Met)
همراه با اورنی تین پیش ساز ترکیبات پلی آمین ها شامل اسپرمیدین و اسپرمین( پلی آمینها در سلول به مولکولهای آنیونی مثل DNA متصل شده که کمک به فشردگی آنها می شود) هستند.
شکل فعال متیونین(S-آدنوزیل متیونین یا SAM) که بعنوان دهنده گروه متیل در برخی از واکنشهای بیوشیمیایی عمل می کند.
این ترکیب در ساختمانش باز پورین وجود دارد.
متیونین با از دست دادن متیل به هموسیستئین تبدیل می شود.
افزایش غلظت هموسیستئین در خون بعنوان فاکتور خطر بیماریهای قلبی و عروقی است.
برخی از واکنشهای مهمی که متیونین نقش دهنده متیل را بعهده دارد.
نوراپی نفرین ← اپی نفرین
سفالین ← لیستین (3 گروه متیل منتقل می شود)
استیل سروتونین ← ملاتونین
گوانیدو استات ← کراتین
آنزیم واکنشهای ذکر شده متیل ترانسفراز می باشد.
علاوه بر SAM ، ویتامین B12 و فولات نیز بعنوان دهنده متیل در واکنشهای داخل سلول عمل می کنند.
بقیه مطالب در کانال تلگرامی ما به آدرس: biochemABC@
روی آیکون تلگرام کلیک کنید.
اسیدهای آمینه پروتئینی به دو دسته تقسیم می شوند.
1-استاندارد: اسیدهای آمینه ای که دارای حداقل یک tRNA و یک کدون برای سنتز پروتئین می باشند و در سنتز آنها شرکت می کنند.
2-غیر استاندارد: حاصل تغییرات شیمیایی اسیدهای آمینه استاندارد در ساختمان پروتئینها هستند(حاصل تغییرات پس از ترجمه).
انواع اسیدهای آمینه استاندارد
دارای حداقل یک tRNA و یک کدون برای سنتز پروتئین می باشند و مستقیماً در سنتز آنها شرکت می کنند.
تقسیم بندی اسیدهای آمینه بر اساس زنجیره جانبی (R)
الف- حاوی گروه جانبی(R) آب گزیر(آلیفاتیک و آروماتیک)
ب- حاوی گروه جانبی(R) قطبی بدون بار
ج- حاوی گروه جانبی(R) قطبی باردار منفی
د- حاوی گروه جانبی(R) قطبی با بار مثبت